Miejscowa Szkoła Podstawowa w Świedziebni nosi imię ppor. Piotra Wysockiego, który w naszej historii zapisał się jako jeden z inicjatorów powstania listopadowego. Gdy powstała inicjatywa stworzenia muralu na szczytowej ścianie szkolnej hali sportowej myśl była jedna: musi tam się znaleźć akcent powstańczy.
Murale stały się, także w Polsce, dobrze znaną formą sztuki, często powstają na zlecenie urzędów, ośrodków kultury czy fundacji. W niemal każdym polskim mieście organizowane są też festiwale murali oraz konkursy na najpiękniejsze propozycje wielkoformatowych obrazów. W Świedziebni zamierzano połączyć historię ze współczesnością, postacie znaczące dla tej miejscowości, dla regionu, z lokalnym pejzażem, krajobrazem, współczesną impresją.
Chronologicznie rzecz ujmując pierwszą postacią w trójce wybranych został Józef Niemojewski, generał brygady Armii Księstwa Warszawskiego, generał major województwa poznańskiego w czasie powstania kościuszkowskiego, zmarł w Rokitnicy 16 lipca 1839 r. i został pochowany na cmentarzu przykościelnym w Świedziebni. Ten wysokiej rangi oficer otwiera niejako trójką powstańczych bohaterów.
Obok niego na muralu prezentuje się wspomniany już uczestnik powstania listopadowego Piotr Wysocki. Bohater powstania listopadowego za udział w wojnie polsko-rosyjskiej w latach 1830-1831 odznaczony został Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari. Był twórcą tajnego związku patriotycznego o nazwie Sprzysiężenie Wysockiego, którego celem było wywołanie powstania, a następnie przekazanie władzy wyższym szarżom wojskowym.
Postacią mniej znaną – ale nie w Świedziebni – jest trzeci z bohaterów Stefan Gniazdowski z Gniazdowa herbu Korab, uczestnik powstania styczniowego, teść potomka uczestnika Sejmu Wielkiego. Zmarł w 1909 r. w Świedziebni. Po rodzinie Gniazdowskich został dworek, w parku dworskim w centrum wsi.
Tych trzech powstańców zapisało się w historii Świedziebni, w historii regionu. Nie dziwi więc, że powstał projekt o nazwie „Ojcowie Ojców Niepodległości, czyli opowieść o tym, skąd mamy wolność”. O projekcie czytamy w specjalnym wydaniu „Kuriera Niepodległościowego” w nr 1 z października 2024, a więc publikacji okolicznościowej: projekt jest realizowany przez Fundację Brama Epok z Brodnicy we współpracy z Gminą Świedziebnia, Szkołą Podstawową im. ppor. Piotra Wysockiego w Świedziebni oraz Gminną Biblioteką Publiczną w Świedziebni. Mural „Ojcowie Ojców Niepodległości” będący zwieńczeniem projektu, będzie niczym Mount Rushmore dla lokalnej społeczności. Będzie to drugi mural na terenie powiatu brodnickiego (w Brodnicy mamy mural Anny Wazówny, siostry króla Zygmunta III Wazy). Zadanie publiczne dofinansowano ze środków Ministerstwa Obrony Narodowej w ramach Otwartego Konkursu Ofert nr 11/2024/WD/DEKiD. Dzieło stworzenia muralu wziął w swoje ręce Maciej Bukowski, polski artysta mieszkający w Hiszpanii.
Uczniowie i nauczyciele Szkoły Podstawowej w Świedziebni perfekcyjnie przygotowali się do odsłonięcia muralu. Wydarzenie zostało wpisane w cykl uroczystości patriotycznych związanych z Narodowym Świętem Niepodległości. Warto tutaj wspomnieć o warsztatach plastycznych pn. „Spójrzmy im w twarz”. Otóż twarze bohaterów powstań wkomponowane zostały w obrazy, których malowanie charakteryzowała całkowita wolność twórców, ponieważ – jak to napisano w „Kurierze Niepodległościowym” - malowanie pozwala uwalniać emocje, wyobraźnię, pomysły.
Bohaterów muralu poznajemy z książek, publikacji historycznych, badan naukowych prowadzonych na poziomie uniwersytecki, a tutaj, w Świedziebni, prezentują się na tle nowego dnia, nowego świtu, wschodzącego słońca, łąki ozdobionej storczykami – tak tu przyroda urządziła – a ze słonecznych promieni wyłania się niewielki dworek, w którym pomieszkiwał Stefan Gniazdowski, powstaniec styczniowy.
W uroczystości wzięli udział samorządowcy i władze gminy Świedziebnia, powiatu brodnickiego, przedstawiciele kuratorium oświaty, poseł Zbigniew Sosnowski, także mieszkaniec tej gminy.
Tekst i fot. Bogumił Drogorób
Napisz komentarz
Komentarze